به طور کلی افراد معتاد به مواد مخدر دچار سوء تغذیه هستند و با توجه به این امر، برای کمک به ترک اعتیاد درک نقش تغذیه اهمیت فراوانی دارد.
مواد مخدر عمل جذب و هضم مواد مغذی و دفع سموم را مختلف میکند و سبب بروز بیماریها و مشکلات متعددی در بدن می شود.
ترک اعتیاد شامل تغییر عادات و رفتارهای منفی به عادات مثبت است. تغذیه مناسب، استراحت کافی و آرامش و ورزش عوامل اصلی در موفقیت این تغییر هستند.
انتخاب درست و سالم مواد غذایی، برای رسیدن به شیوه سالم زندگی اهمیت دارد.
افراد معتاد به سبب بی توجهی به برنامه غذایی خود، دچار اختلالات گوارشی متعددی مثل، اسهال، یبوست، اشکال در هضم غذا و کاهش اشتها میشوند.
در نتیجه این افراد برای موفقیت در ترک اعتیاد نیازهای تغذیهای خاصی ندارند. غذای این افراد باید حاوی مقادیر زیادی مواد مغذی باشد تا بتواند بافتها و اندامهای از بین رفته بدنشان را ترمیم کند و عملکرد دستگاه عصبی و گوارشی را بهبود بخشد.
هر معتادی در آغاز ترک، با میل شدید به مصرف مواد مخدر درگیر بوده و با آن دست و پنجه نرم میکند.
تحقیقات نشان داده است که داشتن رژیم غذایی حاوی پروتئین، مواد غذایی با ارزش زیستی بالا و غنی از کربوهیدرات مرغوب نسبت به سایر رژیمها، در ترک اعتیاد تاثیر بیشتری داشته است. غذا بر خلق و خوی فرد نیز اثر دارد. کمبود مواد مغذی مثل اسید فولیک و ویتامینهای گروه B، هم چنین کمبود اسیدهای آمینه برای سلامت فرد خطری جدی محسوب میشود.
با توجه به اینکه مصرف شکر و قهوه تغییرات رفتاری نامطلوبی ایجاد میکند بهتر است در مراحل اولیه ترک اعتیاد مصرف نشود یا به مقدار خیلی کم مصرف شود.
مصرف مواد مخدر سبب میشود دو اسید آمینه مهم مثل تیروزین و تریپتوفان نتوانند به درستی عمل کنند. این دو اسید آمینه مسوول تولید نوراپی نفرین، دوپامین و سروتونین در بدن است.
این ترکیبات انتقال دهندههای عصبیاند که برای پایداری احساس، هوشیار ذهن و حفظ شادابی و طراوت لازماند.
یتروزین، پیش ساز انتقال دهندههای عصبی نوراپی نفرین و دوپامین است که این انتقال دهندهها، سطح هوشیاری و تیزهوشی فرد را افزایش میدهد. این اسید آمینه ضروری در غذاهای غنی از پروتئین مثل انواع گوشت قرمز و سفید و غذاهای دریایی وجود دارد.
اسید آمینه تریپتوفان برای تولید سروتونین لازم است. سروتونین اثر آرامش دهنده در فرد دارد و باعث خواب راحت و آرام میشود. این اسید آمینه در مواد غذایی مثل موز، شیر، تخمههای آفتابگردان و گوشت بوقلمون وجود دارد.
مطالعات تغذیهای نشان داده است که تغذیه فرد در مراحل ترک اعتیاد باید به صورت وعدههای غذایی سبک، متناوب و به مقدار کم باشد تا انرژی بدن حفظ شود.
به طور کلی توصیههای تغذیهای برای بهبود کیفیت ترک اعتیاد عبارتند از:
– خوردن ۳ وعده اصلی غذا و۳ میان وعده در هر روز
– نوشیدن دم کردههای گیاهی به جای قهوه برای کاهش دریافت کافئین
– خوردن میوه و سبزیجات تازه
– خوردن غذاهای تهیه شده از غلات کامل (سبوس دار)
– خوردن انواع محصولات تهیه شده از غلات، لوبیا و سایر دانههای خوراکی به مقدار زیاد و کاهش مصرف گوشت قرمز به دلیل دیرهضم بودن آن
– حذف یا کاهش مصرف مواد غذایی حاوی شکر
– آگاهی از وجود قند پنهان در کاکائو، چاشنیها و بیشتر داروهای بدون نسخه پزشک
– آگاهی از وجود کافئین در بیشتر داروهای تجویز شده پزشک یا داروهای بدون نسخه
معمولا ترکیب مواد مغذی در برنامه غذایی ترک اعتیاد باید شامل ۲۵ درصد پروتئین، ۴۵ درصد کربوهیدرات و ۳۰ درصد چربی باشد.
برای رسیدن به چنین ترکیبی در وعدههای غذایی فرد، میتوان از موادغذایی زیر استفاده کرد: صبحانه: نان ذرت، نان ساجی یا کلوچه، خوراک (گوشت و ماکارونی و اسفناج و پنیر)، املت و ماست
ناهار: انواع ساندویچ، انواع سالاد، انواع سوپ
شام: انواع سوپ و آبگوشت، برنج و انواع لوبیا، جوجه (مرغ) و سبزیجات، چیپس ذرت، لازانیا همراه با سبزیجات.
دسر: ماست، میوه، کلوچههای ذرتی، فرنی
با توجه به اینکه مصرف مواد مخدر باعث دفع ویتامینها و املاح نیز میشود، خوردن مکملهای مولتی ویتامین و املاح همراه با مکملهای ویتامین B برای بدن ضروری و مفید است. مکملهای غذایی و ویتامینی برای جذب بهتر، باید همراه با غذا خورده شوند.
۱- برنامه غذایی در دوران ترک وابستگی، باید حاوی مقادیر کافی از ریزمغذی ها و درشت مغذی ها باشد تا بتواند بدن شما را در بازسازی بافت ها و رفع آسیب های وارده یاری رساند. بهتر است علاوه بر ۳ وعده غذای اصلی، از ۲ میان وعده غذایی نیز سود جست. به عبارت دیگر ۵ وعده غذایی سبک تر مهم تر از ۳ وعده غذایی مفصل است. میان وعده های غذایی کمک می کنند اختلاف بین حداقل و حداکثر قند خون در طول روز کاهش یابد؛ چون یکی از عواملی که موجب تغییرات خلق بیمار، احساس افت انرژی و خستگی، تحریک پذیری و عصبانیت در طول روز می شود، نوسان های قندخون است. به طور کلی، در دوران ترک وابستگی، رژیم غذایی پُرپروتئین و غنی از کربوهیدرات (قند) مفید خواهد بود.
۲- خوردن میوه و سبزیجات تازه و غذاهای حاوی غلات کامل (مثل نان های سبوس دار و برنج سبوس دار) می تواند منابع ویتامینی لازم را برای تان تامین کند. مصرف روزانه یک قرص مولتی ویتامین کافی است و زیاده روی در مصرف ویتامین ها آسیب رسان است.
۳- برای رفع یبوست مزمن، مصرف غذاهای حاوی فیبر بالا کمک کننده است. میوه و سبزیجات از این لحاظ موثر هستند و از بروز عوارضی چون هموروئید (بواسیر)، پیشگیری می کنند. مصرف داروها و فرآوردههای ملین نیز کمک کننده هستند.
۴- در مصرف چربی ها محدودیت قایل شوید. هر چند که ۳۰ درصد از کالری غذای ما باید از مصرف چربی ها تامین شود ولی فرهنگ غذایی ما به گونه ای است که معمولا مقادیر به مراتب بیشتر از ۳۰ درصد انرژی روزانه خود را از مصرف چربی ها تامین می کنیم.
۵- از مصرف کافئین حتی الامکان اجتناب کنید. به تدریج از روزهای آغازین ترک مواد، مصرف کافئین را کاهش دهید و این روند را تا رسیدن به حداقل میزانی که می توانید، ادامه دهید. یادتان باشد که قهوه دم کرده، چای، نوشابه، کاکائو و شکلات و نسکافه حاوی مقادیری کافئین هستند.
۶- مصرف قند و شکر و شیرینی جات نیز می تواند به عنوان یک محرک عمل کند لذا ضرورت دارد مصرف آن ها را متناسب با میزان فعالیت فیزیکی خود تنظیم کنید. به علاوه، هنگام تمایل به شیرینی بهتر است میوه های شیرین بخورید.
منبع : http://mehrmihan.ir/nutrition-during-withdrawal/
مطالب جالب دیگر
- ۹۶/۰۱/۱۹