گرمایش جهانی یا گرم‌شدن زمین نام پدیده‌ای است که منجر به افزایش میانگین دمای سطح زمین و اقیانوس‌ها شده است. طی ۱۰۰ سال گذشته، کرهٔ زمین به طور غیرطبیعی حدود ۰٫۷۴ درجهٔ سلسیوس گرم‌تر شده که این موضوع دانشمندان را نگران کرده‌است. برخی از دانشمندان معتقدند که دهه‌های پایانی قرن بیستم، گرم‌ترین سال‌های ۴۰۰ سال اخیر بوده‌است.گزارش‌ها حاکی از آن است که ۱۰۰ مورد از گرم‌ترین سال‌های جهان تنها از سال۱۹۹۰ تا سال ۲۰۰۷ به ثبت رسیده‌است که این میزان در ۱۵۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده‌است.به نظر می‌رسد فعّالیّت‌های صنعتی در ایجاد این مشکل بسیار مؤثّر است و به گرم‌شدن کرهٔ زمین کمک می‌کند.
از سال ۱۸۸۰ اندازه‌گیری دمای هوای کرهٔ زمین آغاز شده‌است و تاکنون نیز ادامه دارد. پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۱۴ زمین شاهد رکورد بی‌سابقهٔ «گرم‌شدن» باشد.همچنین گفته می‌شود گرم‌شدن کرهٔ زمین، در سال ۲۱۰۰ باعث خشکسالی شدید، گرمای سوزان و توفان‌های وحشتناک خواهد شد.
در مورد دلایل این پدیده، یک سری از تئوری‌ها بر تأثیر گازهای گلخانه‌ای بر این فرایند مبتنی است و برخی دیگر فرایندهایی نظیر فعّالیّت‌های آتشفشانی و زمین گرمایی و همچنین فعّالیّت‌های خورشیدی را دلیل این پدیده می‌دانند. استناد این دانشمندان برای گفته‌های خویش، وقوع دوره‌های سرد و گرم در طول مدت زمانی است که از عمر زمین می‌گذرد.[
به عقیدهٔ بسیاری از دانشمندان با افزایش آگاهی‌های عمومی، مصرف بهینه سوخت و انرژی، افزایش سطح فضای سبز و جلوگیری از تخریب جنگل‌ها، بازیافتمواد و استفاده از انرژی‌های جایگزین سوخت‌های فسیلی مانند باد و خورشید می‌توان این پدیده و اثرات منفی آن بر زندگی بشر را کنترل کرد. در نشست آب‌وهوایی کانکون مکزیک که در ماه دسامبر ۲۰۱۰ تشکیل شد ۱۹۳ کشور شرکت‌کننده تصمیم گرفتند تا صندوقی ۱۰۰۰ میلیارد دلاری را به منظور کمک به کشورهای در حال توسعه در مبارزه با گرمایش زمین تأسیس کنند.
ارتباط افزایش دی‌اکسیدکربن و گرمایش زمین
مطابق تحقیقات انجام شده از سوی بنیاد ملی علم که در مجله Nature (طبیعت) منتشر شده، این رابطه مورد بررسی قرار گرفته و طی آن شواهد متقاعد کننده ای درباره این مسئله ارائه شده که افزایش دی اکسیدن کربن عامل ایجاد قسمت وسیعی از گرمایشزمین بوده است.
جرمی شاکون نویسنده اصلی این تحقیق که این تحقیق را به عنوان یک دانشجوی دکترا در دانشگاه ایالتی اورگان انجام داده اظهار داشت که کلید درک نقش دی اکسید کربن توجه به متوسط تغییرات دما در سطح جهان در آخرین عصر یخبندان است که با تلاشهای قبلی که صرفا به مقایسه دمای محلی در قطب جنوب می پرداخت متفاوت است.
شاکنون که عضو محقق مرکز ملی مدیریت جوی و اقیانوسی دانشگاه هاروارد و کلمبیا است، اظهار داشت: دی اکسید کربن به عنوان یک عامل مهم در پایان دادن به آخرین عصر یخبندان به شمار می رود اما نقش دقیق آن به علت آنکه افزایش دمای گزارش شده در مراکز یخی قطب جنوب پیش از افزایش سطوح دی اکسید کربن صورت گرفته همواره نامشخص مانده بود.
وی افزود: اگر به این دماهای ثبت شده در سطح جهانی نگاه کنید و صرفاً دمای قطب جنوب را در نظر نگیرید مشخص می شود که دی اکسید کربن عامل اصلی افزایش گرمایش زمین بوده است و این بدان معنا است که تأثیرات گلخانه ای نقش مهمی در افزایش جهانی دمای هوا داشته و سیاره زمین را از آخرین عصر یخبندان خارج کرده است.
محققان اعتقاد دارند که تغییرات کوچک در مدار زمین به دور خورشید بر میزان برخورد نور خورشید به نیم کره شمالی، آب شدن صفحات یخی که کانادا و اروپا را پوشانده بود تأثیرگذاشته است.
این جریان اقیانوسی نیمکره شمالی را گرم می کند، اما محققان اظهار می دارند که در پایان عصر یخبندان که این آب از قاره اروپا به سمت اقیانوس اطلس شمالی جاری شد موجبات ایجاد مانع برای انتقال گرما به ارتفاعات شمالی را فراهم کرد.
براساس اظهارات شاکون، وقتی انتقال گرما متوقف شد، بخش شمالی سرد شد و گرما وارد نیمکره جنوبی شد. در آن زمان اقیانوس اطلس با سرعت بیشتر نسبت به زمانی که دی اکسید کربن را از اعماق دریا می گرفت گرم شد. همچنین گرمایش اقیانوسهای جنوبی موجب تغییرات جهت وزش بادها و یخهای آب شده را فراهم کرد و در نهایت دی اکسید کربن را افزایش و آن را وارد جو کرد، امری که به نوبه خود گرما را در سطح جهانی گسترش داد.
محققان با بررسی آمارهای دمای جهانی از ۸۰ نقطه مختلف در پایان عصر یخی به این نتیجه رسیدند که دمای متوسط زمین ارتباط مستقیم با افزایش سطح دی اکسید کربن داشته است.
پتیر کلارک از محققان دانشگاه ایالتی اورگان و از نویسندگان این مقاله اظهار داشت: تغییرات در تشعشعات خورشیدی موجب ایجاد تأثیرات بعدی شده اند. وی در تحقیق خود که در سال ۲۰۰۹ در مجله Science منتشر کرده این فرضیه عدم ثبات محور زمین را که موجب جذب نور خورشید از سوی زمین می شده را مطرح کرد، فرضیه ای که می تواند نخستین مال آب شدن صفحات بزرگ یخهای شمالی باشد.
براساس گزارش ساینس دیلی، محققان اظهار می دارند که پرسش اصلی این است که چگونه دی اکسید کربنی که توسط انسانها تولید شده در زمانی که عصر یخبندانی وجود ندارد بر سیاره زمین تأثیرگذار خواهد شد.
شاکون اظهار داشت: دی اکسید کربن نقش مهمی در خاتمه دادن به آخرین عصر یخبندان داشته است و این فرآیند ۱۰ هزار سال زمان برده است. اکنون سطوح دی اکسیدن کربن بار دیگر در حال افزایش است اما این بار این فرآیند طی ۲۰۰ سال صورت گرفته و علائم روشنی از اینکه سیاره زمین واکنش به این تغییرات را آغاز کرده وجود دارد.
این محقق یادآور شد: درحالی که بسیاری از جزئیات تغییرات جوی آینده هنوز کشف نشده، این تحقیق اتفاق آرا درباره این دیدگاه که افزایش دی اکسید کربن به افزایش گرمایش زمین منتهی می شود را تقویت می کند.
اصلی‌ترین فعالیت انسانی که منجر به گرمای زمین می‌شود، سوزاندن سوخت‌های فسیلی (زغال‌سنگ، نفت و گاز طبیعی) و از بین بردن جنگل‌ها است. بیشتر سوخت فسیلی در اتومبیل‌ها، کارخانه‌ها و نیروگاه‌ها به مصرف می‌رسد. سوزاندن این سوخت‌ها گازی به نام دی اکسید کربن با علامت اختصاری CO2 تولید می‌کند.
کربن دی اکسید از گازهای گلخانه ایست که روند فرار گرما از جو به فضا را بسیار کند می‌کند. درختان و دیگر گیاهان در روند فتوسنتز، گاز کربن دی اکسید را از هوا جذب می‌کنند. با از بین بردن گیاهان، میزان گاز کربن دی اکسید در هوا افزایش می‌یابد. تجزیه شدن گیاهان نیز منجر به افزایش این گاز می‌شود.
افزایش دمای زمین نام پدیده‌ای است که منجر به افزایش میانگین دمای سطح زمین و اقیانوس‌ها گردیده است. طی ۱۰۰ سال گذشته، کره زمین به طور غیرطبیعی حدود ۴۱/۰ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر شده که این موضوع دانشمندان را نگران کرده است. برخی از دانشمندان معتقدند که دهه‌های پایانی قرن بیستم، گرم‌ترین سال‌های ۴۰۰ سال اخیر بوده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که ۱۰ مورد از گرم‌ترین سال‌های جهان تنها از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۰۷ به ثبت رسیده است که این میزان در ۱۵۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
منبع: http://mehrmihan.ir/co2-impact-on-global-temperatures/
مطالب جالب دیگر
- ۹۶/۰۱/۱۵